سیر شتابان تولید و عرضه خودروهای سبز که از انرژیهای جدیدی مثل هیدروژن، الکتریسیته و بیواتانول استفاده میکنند هر روز و هر روز بیشتر میشود و این روند به شکلی عجیب باعث کاهش چشمگیر خرید و فروش خودروهای دیزلی شده است. در این بین جایگاه خودروهای الکتریکی و هیبریدی به واسطه سهولت در فرایند شارژ و تولید انبوه برق در اقصی نقاط جهان بهتر از باقی موارد است و گویا دهه آینده را باید دهه خودروهای الکتریکی دانست. اخیر روزنامه گاردین در گزارشی مبسوط اعلام کرده شمار خودروهای الکتریکی و برقی جهان در میانه فصل دوم سال 2017 از 2 میلیون دستگاه گذشته و به ورای پیشبینیهای کارشناسان صنعت خودرو در افق 2017 رسیده است. در عین حال قیمت این خودروها به دلیل ارائه مدلهای جدیدتر و تیراژ بالاتر در مقایسه با سال گذشته کاهش یافته و خرید انها برای مردم عادی سادهتر شده است. در واقع بر مبنای گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی، هزینه ساخت باطریهای جدید تا 4 برابر کاهش یافته و این در حالی است که ظرفیت این باطریها تا شش برابر افزایش یافته است. بر مبنای این گزارش میزان زیرساختهای مورد نیاز برای شارژ اتومبیلهای الکتریکی در دو حالت عمومی و خصوصی و دو نوع شارژ سریع و آرام با رشدی چشمگیر مواجه بوده و در سال 2016 به بیشترین میزان خود رسیده است. چین با 81 درصد، ژاپن و آمریکا با 5 درصد و انگلستان، فرانسه و آلمان با 1 درصد کل دستگاههای شارژ سریع عمومی، بهترین نقاط دنیا برای میزبانی از 3/2 میلیون خودروی الکتریکی به فروش رفته هستند. این آمار در مورد دستگاههای عمومی شارژ کند متفاوت است و چین با 32، آمریکا با 17 و ژاپن با 8 درصد در رتبههای اول تا سوم جهان در یان زمینه قرار دارند.
آنطور که گاردین گزارش داده، تعداد خودروهای الکتریکی که از طریق باتری تغذیه میشدند، محدود بود و بنابر آمار آژانس بینالمللی انرژی در سال 2005 تنها به چند صد دستگاه میرسید. این تصویر در ابتدا تا حدی تیره بود که به آینده محصولات الکتریکی امید چندانی نمیرفت. حالا و در میانه دهه دوم قرن 21 این میزان به شدت اوج گرفته است به طوریکه تا سال 2015 این آمار به بیش از یک میلیون دستگاه رسیده و در سال 2016 با افزایش فروش 60 درصدی به بیشاز 2 میلیون دستگاه رسیده است. بیوایدی، تسلا، فولکسواگن، ب.ام.و، نیسان، بایک، زوتی، جنرالموتورز، فورد، رنو و میتسوبیشی از جمله شرکتهایی هستند که در چند سال اخیر توانستهاند به خوبی در این حوزه گام بردارند. چین با 507 هزار دستگاه، آمریکا با 158 هزار دستگاه، فرانسه با 29 هزار دستگاه و آلمان با 25 هزار دستگاه بزرگترین بازارهای فروش خودروهای الکتریکی در سال 2016 بودهاند که به ترتیب با 53، 37.5، 27.5 و 7 درصد رشد حجم فروش این قبیل محصولات روبرو شدهاند. در عین حال گزارش این آژانس معتبر جهانی نشان میدهد رشد تقاضا برای خرید خودروهای الکتریکی از رشد تقاضا برای خودروهای بنزینی یا دیزلی بیشتر است. در واقع آنگونه که در آخرین گزارش این نهاد بینالمللی آمده به غیر از ژاپن و کشور هلند که در سال 2016 نسبت به سال قبل با کاهش تقاضا روبرو شدهاند، در باقی نقاط جهان تقاضا برای خودروهای الکتریکی رشدی ملموس را نشان می دهد.
براساس آمارهای آژانس بینالملل انرژی، کشورهای چین، آمریکا و اتحادیه اروپا بیش از 90 درصد خودروهای الکتریکی را در خاک خود جای دادهاند و چین به تنهایی بزرگترین بازار برای خرید و فروش این قبیل خودروها محسوب میشود. در عین حال در بسیاری از بازارها، مثل انگلستان کمکهای دولتی باعث شده تا فروش خودروهای الکتریکی تقویت شود. برای مثال با وجودی که انگلستان هنوز هم رشد چندانی در این بخش نداشته اما یک بسته جدید سیاستگذاری در دولت این کشور تصویب شده که به فروش بیش از صد هزار دستگاه خودروی الکتریکی جدید کمک می کند. اتحادیه سازندگان و بازرگانان خودرو در گزارش اخیر خود با اشاره به این موضوع، ضمن اشاره به رشد 46 درصدی این بخش و فروش 8000 دستگاه از این محصولات در می 2017، سهمی معادل 4.4 درصد را از کل بازار برای خودروهای با سوخت جایگزین ذکر کرده است. این در حالی است که به دلیل وقوع ماجرای برگزیت و خروج انگلستان از اتحادیه اروپا فروش خودرو در این کشور در ماه می با 6 درصد افت روبرو شده است.
با توجه به امارهای آژانس بین المللی انرژی، رشد بازار خودروهای الکتریکی در برخی از کشورهای اروپایی بسیار سریع بوده، و برقی ها توانستهاند سهم بزرگی از فروش خودروهای بنزینی و دیزلی را بربایند. جدا از قضیه دیزل گیت و رسوایی بزرگ فولکسواگن در زمینه تقلب در انتشار آمار واقعی مصرف و تولید دیاکسید کربن خودروهای خود، اقبال بالای مشتریان به خودروهای الکتریکی از مهمترین دلایل سقوط سریع میزان فروش خودروهای دیزلی در بازار اروپا است. نگاهی به بازار خودروی نروژ نشان میدهد حدود یک سوم خودروهای فروخته شده در این کشور برقی هستند که بالاترین نسبت خرید و فروش الکتریکیها به بنزینسوزها و محصولات دیزلی در سراسر جهان محسوب میشود. پس از نروژ، هلند و سوئد در مقامهای دوم و سوم بالاترین میزان فروش خودروهای الکتریکی در میان 40 بازار مختلف اتحادیه اروپا قرار دارند. هلند با 4.6 درصد و در سوئد 4.3 درصد از خریداران خودرو الکتریکیها را انتخاب کردهاند. این نهاد بین المللی پیشنهاد داده انجمنهای مدنی و محیط زیستی با هدف کمک به وضعیت آب و هوایی جهان کمپینی EV30@30 را راهاندازی کنند که به افزایش سهم فروش خودروهای سبک الکتریکی، اتوبوسهای برقی و کامیونهای شارژی به میزان 30درصد کل بازار تا سال 2030 در هر یک از بازارهای جهانی اشاره دارد. این موضوع خواه اتفاق بیفتد و خواه یک ارمان بزرگ باشد به معنی تولید سالانه حداقل 15 میلیون خودروی الکتریکی در سال تا افق 2030 است. از نظر آژانس، این آرمان تنها راهکار ملموسی است که می تواند میزان انتشار گازهای گلخنهای را در افق 2030 به میزان قابل ملاحظه کاهش دهد و وضعیت باثباتتری به آب و هوای کره زمین ببخشد. چشمانداز آب وهوایی کره زمین با تحقق یافتن این کمپین که توسط آژانس پیشنهاد میشود، قادر است ضمن محقق کردن اهداف بیانیه پاریس، میزان تولید دیاکسید کربن در زمین را حتی تا نصف میزان مد نظر اجلاس پاریس کاش دهد.
آژانس بینالمللی انرژی در انتهای گزارش خود اعلام کرده که رشد جهانی فروش این خودروها نشانگر «تکامل سریع بازار» است. با این وجود این سازمان هشدار داد که فعلا تنها 2 درصد خودروهای سواری به صورت غیر فسیلی ساخته میشوند. کاهش هزینهها، افزایش قدرت باتریها در طی مسافتهای طولانیتر و افزایش مکانهای شارژ از دلایلی است که تقاضای رانندگان برای داشتن خودروهای الکتریکی را افزایش میدهند. در این بین یک نکته نباید فراموش شود و آن نقش کارتلهای بزرگ نفتی است. شرکتها نفتی به سختی حاضرند اثرات خودروهای الکتریکی روی تقاضای جهانی را بپذیرند. البته اخیرا شرکت بریتیش پترولیوم پیشبینی کرده که اگر میزان تولید خودروهای الکتریکی تا سال 2035 حدود 100 برابر شود، میزان تقاضای نفتی همچنان رشد میکند. آژانس بین المللی انرژی پیشبینی کرده در صورت پایبندی کشورهای مختلف جهان به بیانیه آبوهوایی پاریس، میتوان تا سال 2014 میزان خودروهای الکتریکی جهان را 140میلیون دستگاه افزایش داد.
منابع: